Musicerende zilversmeden

De geschiedenis van de Gero-harmonie, 1926-1942

R.P.M. Rhoen

In het fotoarchief van Stichting De Zilver-Kamer zit een foto van de Gero-harmonie uit Zeist. De foto is te dateren vóór augustus 1929. In die maand kreeg de muziekvereniging namelijk een vaandel aangeboden en men zou zich zeker met het nieuwe vaandel hebben laten fotograferen. Van deze foto bestaan twee afdrukken: een zwart-wit en een sepia.

De harmonie werd in 1926 opgericht en was een van de afdelingen van de ‘Vereeniging Het Geropersoneel’ (opgericht 1924), afgekort als HeGePe, de personeelsvereniging van de Gerofabriek te Zeist.

De andere sportieve en culturele afdelingen van de personeelsvereniging van voor de Tweede Wereldoorlog waren:
Gero-Gymnastiek Vereeniging’, ‘Gero-Sportvereeniging Zilvervogels’, ‘Gero-Mannenkoor’ en ‘Gero-Tooneelvereeniging’

Zeister fanfares en harmonieën vóór de Tweede Wereldoorlog

Muziekverenigingen werden eind negentiende eeuw gezien als een middel de arbeidersstand cultuur bij te brengen. Daarnaast kreeg de moderne arbeidersbeweging in het begin van de twintigste eeuw behoefte aan eigen muziekkorpsen om de feesten en demonstraties te ondersteunen.

Voor de Tweede Wereldoorlog bestond in Zeist een aantal harmonieën en fanfares, waarvan haast alle onder de categorie Arbeidersmuziekverenigingen te rangschikken zijn.

  1. Koninklijk Zeister Harmonie Muziekgezelschap (opgericht 1882; sinds 1907 Koninklijk)
  2. Harmonie-Muziekgezelschap Oefening Baart Kunst (opgericht 1906)
  3. Fanfarecorps Erica (Austerlitz) (opgericht 1906)
  4. Christelijk Fanfarecorps Crescendo (heeft bestaan van 1908 tot 1925)
  5. Muziekgezelschap Excelsior (Den Dolder) (heeft bestaan van 1920 tot 1953)
  6. Arbeidersmuziekvereeniging Zeister Harmonie Kapelle, vanaf 1926 Arbeiders Muziekvereeniging Voorwaarts en sinds midden 70’er jaren Muziekvereniging Voorwaarts (opgericht 1921)
  7. Muziekvereeniging Caecilia (heeft bestaan van 1921 tot 1971)
  8. Postfanfare (werd opgericht vóór 1922; fuseerde in 1925 met het Christelijk Muziek-Gezelschap Crescendo (zie boven) en ging verder onder de naam Crescendo-Post-fanfare 1925. Heeft bestaan tot 1929).

De schrijfwijze van de verenigingsnamen is overgenomen uit Het adresboek van Zeist, De Bilt en Bilthoven van 1926.
Aan deze trits muziekverenigingen werd in 1926 de Gero-harmonie toegevoegd.
Vanaf het begin kende de vereniging geoefende leden, omdat ze al lid waren van andere verenigingen en dit kwam de kwaliteit van de nieuwe vereniging gelijk ten goede.

Harmonie en fanfare: het verschil

Een harmonie en een fanfare zijn beide blaasmuziekverenigingen. Toch zijn ze wezenlijk verschillend. Het zijn de tot de vaste bezetting behorende instrumenten, die het verschil tussen harmonie en fanfare bepalen.
Een harmonieorkest is een ensemble, waarin naast koperen blaasinstrumenten, saxofoons en slaginstrumenten vooral houten instrumenten de boventoon voeren. Soms behoort ook de contrabas tot het instrumentarium van een harmonie. Ontbreken de ‘hout-instrumenten’ - en dat zijn met name klarinetten, hobo’s, fagotten, fluiten en piccolo’s - dan spreekt men van een fanfare.

Het orkest

De enige bron over welke instrumenten in de Gero-harmonie bespeeld werden, is de oude foto. Hierop staan 29 mannen. 23 van hen houden een instrument vast en bestudering van de foto levert de volgende instrumenten op:

  1. Klarinet 5x
  2. Es klarinet 1x
  3. Bastuba 3x
  4. Bariton 1x
  5. Tenor saxofoon 2x
  6. Trombone 2x
  7. Piston 2x
  8. Hoorn 1x
  9. Bugel 1x
  10. Piccolo 1x
  11. Fluit 1x (persoon geheel rechts op tweede rij met fluitkoffer)
  12. Kleine trommel 2x
  13. Basdrum 1x

Het betekent niet dat de andere zes mannen geen instrument bespeelden, maar dan hielden ze het niet zichtbaar vast. Ervan uitgaande dat het bestuur (voorzitter, secretaris en penningmeester) actief mee musiceerde.

Directie

Wie in ieder geval niet meespeelde was de dirigent (directeur), de 29e man. Dat zal de man in het midden zijn geweest, op de tweede rij, zesde van links. Voor de herkenning, hij houdt een wandelstok vast. Verder valt hij op door zijn kleding. Als enige draagt hij een overhemd met een opstaand boord en omgeslagen kraagpunten, een zogenaamde vadermoordenaar.

In Amersfoortse, Utrechtse en Zeister kranten - de voornaamste bronnen over zijn muzikale activiteiten - wordt hij altijd vermeld als ‘J. Boers’ en ‘Joh. Boers’. Alleen in een krantenbericht uit 1927 wordt hij Johan Boers genoemd. Zijn volledige naam was Johannes Jacobus Boers, geboren in Nijmegen op 26 februari 1887.
In 1903 begon hij aan zijn muziekstudie, want op 25 februari 1928 werd hij gehuldigd met zijn
25-jarig jubileum als toonkunstenaar. Die datum komt overeen met zijn vertrek vanuit Nijmegen naar Arnhem.
Eind 1909 was Boers in Amersfoort gelegerd en woonde hij op de Infanteriekazerne. Hij was stafmuzikant bij het 5e Regiment Infanterie. In die stad trouwde hij op 2 maart 1910. Als zijn beroep wordt ook in de trouwakte stafmuzikant vermeld. Tussen 1915-1917 wordt Boers in de Amersfoortse kranten genoemd als kapelmeester van het ‘Muziekkorps Depôt IXde Infanterie Brigade’.
Met dit muziekkorps trad hij in die jaren ook meerdere keren op in Zeist; hotel ‘Parkoord’ aan de Slotlaan, hotel ‘Broedergemeente’ (thans ‘Hermitage’) aan Het Rond en hotel ‘Boschlust’ aan de Boslaan.
In 1918 werd hij overgeplaatst naar de 10e Infanterie Brigade. ‘De heer J.J. Boers, kapelmeester van het mobilisatiemuziekkorps van het depôtbataljon der IXde infanterie-brigade, wordt met ingang van 1 Januari 1918 in gelijke functie werkzaam gesteld bij het depôtbataljon der Xde infanterie-brigade.’, aldus een krantenbericht van 31 december 1917.

Die nieuwe functie zal hij nog ruim een jaar vervuld hebben en daarna het leger verlaten hebben. Of hij heeft gebruik gemaakt van de geboden mogelijkheid in de salarisregeling van 1911 voor de muziekkorpsen bij de regimenten infanterie, waarin nevenwerkzaamheden werden toegestaan als maar geen gebruik werd gemaakt van rijkseigendommen.
In het adresboek van Amersfoort van 1920 wordt hij nog als stafmuzikant vermeld en in de uitgave van 1921 als ambtenaar bij de Raad van Arbeid.

Vanaf februari 1919 bekleedde hij bij meerdere fanfares, harmonieën en strijkorkesten in Amersfoort en in de regio het dirigentschap:

  1. Nijkerk’s fanfarecorps te Nijkerk (1919) - foto
  2. Muziekvereeniging H.J. Hegeraat te Amersfoort (1921)
  3. Harmonie-Muziekgezelschap Oefening Baart Kunst te Zeist (1922)
  4. Strijkorkest te Amersfoort (1922)
  5. Symphonieorkest te Amersfoort (1923)
  6. Klein Kapel te Amersfoort (1924)
  7. Stedelijk Orkest te Zwolle (1924)
  8. Leraar aan de muziekschool te Zwolle (1924)
  9. Arbeiders Muziekvereeniging Voorwaarts te Zeist (1929)
  10. Arbeidersmuziekvereeniging P.J. Troelstra, afdeling Amsterdam (1933)

Als dirigent van de Gero-harmonie wordt hij in 1927 voor het eerst genoemd. Het kan zijn dat hij bij de oprichting van de Gero-harmonie al werd aangetrokken. Deze functie vervulde hij in ieder geval tot 1937, want op 21 juli dat jaar werd onder zijn leiding nog een concert in het Walkartpark gegeven.

In Zeist heeft Boers naast de Gero-harmonie van nog twee muziekverenigingen de directie vervuld, zoals uit het overzicht blijkt. Bij het ‘Harmonie-Muziekgezelschap Oefening Baart Kunst’ was hij van februari 1922 tot oktober 1927 dirigent. In dat jaar kwam die functie bij het Koninklijk Zeister Harmonie Muziekgezelschap vrij en blijkbaar had hij naar die functie gesolliciteerd. Benoemd werd echter Hendrik Altink uit Utrecht. Boers bood toen zijn ontslag aan bij ‘Harmonie-Muziekgezelschap Oefening Baart Kunst’, want dat kon men binnen die vereniging niet waarderen.
De Zeister Courant over deze kwestie: ‘Onze muziekvereenigingen in Zeist worden de laatsten tijd wel zwaar getroffen. Meldden wij kort geleden dat de heer Hantzsch niet voor een herbenoeming tot directeur van de Kon. Harmonie in aanmerking wenschte te komen, thans bereikt ons het bericht, dat de heer Joh. Boers bedankt heeft als directeur van “Oefening baart Kunst” en deze vereeniging voortaan de voortreffelijke leiding van dezen uitmuntenden dirigent zal moeten missen. (…).’
De Zeister Courant was altijd zeer lovend over Boers. Twee jaar eerder, in 1925, schreef zij over hem: ‘In den ijverigen, ambitieuzen directeur, den heer Joh. Boers (…).
De Gero-harmonie koos dus duidelijk voor een gerenommeerde dirigent.

In de jaren 1929-1931 was hij dirigent van de ‘Arbeiders Muziekvereeniging Voorwaarts’.
De plaatselijke krant over zijn benoeming: ‘”Voorwaarts” tracht sedert eenigen tijd het in den naam aangegeven doel na te streven onder leiding van een nieuwen directeur, den heer Joh. Boers, een naam, die in Zeist zeker niet nieuw is, daar de heer Boers voorheen als leider van
“Oefening baart Kunst” en nog in deze tijd als directeur van de Gero-Harmonie van zijn groote bekwaamheid deed blijken.

Als kapelmeester van een militair muziekkorps verdiende Boers ƒ 1200 per jaar. Bij het ‘Harmonie-Muziekgezelschap Oefening Baart Kunst’ ontving Boers een jaarsalaris van ƒ 500. Dit zal hij bij de andere verenigingen waarschijnlijk ook hebben ontvangen.

Behalve dirigent was hij componist en arrangeur. Verder was hij redactielid van Het Orgaan, het maandblad van de ‘Nederlandsche Bond van Arbeidersmuziekvereenigingen’ (opgericht 1910; het maandblad verscheen sinds 1921).

Op zaterdag 25 februari 1928 werd Boers gehuldigd met zijn 25-jarig jubileum als toonkunstenaar. Een Amersfoortse krant noemde de Zeister muziekvereniging met naam: ‘Hieraan wordt deelgenomen door de Gero-harmonie van Zeist waarvan de heer Boers kapelmeester is.

In de muziekwereld is Jan Coenradus Boers (1812-1896) een bekende naam. Hij was muzikant en componist. Een familierelatie met dirigent Boers van de Gero-harmonie is niet te leggen.

Bestuur

De samenstelling van het bestuur is voornamelijk bekend uit de adresboeken die jaarlijks werden uitgegeven. Vóór 1929 werd helaas alleen de naam van de secretaris vermeld en omdat de uitgave van 1935 ontbreekt, is niet te achterhalen of er in 1934/1935 of in 1935/1936 een nieuw bestuur is aangetreden. Soms laat een krant een naam vallen.
Indien de naam van het bestuurslid in het adresboek te vinden is, kon zijn beroep worden vermeld.

Voorzitters

  1. G. van Ree (1929)
  2. E. Winkelman (1929-1934)
  3. P.J. van der Ree (1936), zilversmid
  4. W. van Dijk (1937-1942)

Secretarissen

  1. L.D. Martens (1926-1928), metaalslijper
  2. D. Martens (1929-1934)
  3. A. Breijer (1936), metaalbewerker
  4. M.W. Grisel (1937-1942), metaalforceur

Penningmeesters

  1. M. Kooij (1929)
  2. R. Majoor (1930-1934)
  3. G. de Witte (1936-1942), galvaniseur;

Bestuurslid of directeur

  1. P.J. van der Ree (1937-1942), zilversmid

Orkestleden

Twee namen van orkestleden zijn bekend uit een optreden in 1928: Martens en Van Ree. Beiden speelden piston. In 1926 woonde op het adres Gerolaan 1 ene L.D. Martens, van beroep metaalslijper. Het beroep zou een indicatie kunnen zijn dat deze het gezochte orkestlid is.
Bij Van Ree is de keuze groter maar doet zich tevens het probleem van het tussenvoegsel ‘van de’ en ‘van der’ voor:

  1. S. van der Ree, Schaerweijdelaan 56, bruineerder
  2. P. van de Ree, Schaerweijdelaan 48, zilversmid
  3. P.J. van der Ree, Dwarsweg 9, zilversmid

De mogelijkheid bestaat ook dat de orkestleden Martens en/of Van Ree elders woonden. Het bovenstaande zijn suggesties.

Aan de hand van een krantenbericht uit 1927 en een uit 1940 is nog een naam van een actief lid toe te voegen, namelijk die van Marinus Carel Johannes Majoor (1895-1962). In alle twee de krantenberichten wordt hij ‘M. Majoor’ genoemd. Om hem te identificeren is het een geluk dat in 1927 het woonadres Gerodwarslaan 13 - in 1928 is de straatnaam gewijzigd in Alpaccalaan - en volgens het adresboek was de bewoner M.C.J. Majoor. In beide krantenberichten wordt de Gero-harmonie genoemd.
In de jaren 1930-1934 wordt als penningmeester R. Majoor opgegeven. Mogelijk gaat het hier om dezelfde persoon. Zijn roepnaam zou Rinus - afkorting van Marinus - kunnen zijn geweest.

Uitvoeringen

Voor informatie over de uitgevoerde concerten, deelname aan concoursen en andere publieke optredens van de Gero-harmonie zijn door het ontbreken van archieven de gedigitaliseerde krantencollecties de enige bron.

De Gero-harmonie debuteerde met een zomeravondconcert op donderdag 21 juli 1927 in het Walkartpark.
De plaatselijke krant was lovend. Men schreef: ‘Donderdag kwamen de Gero-Harmonie en het Gero-Mannenkoor in het openbaar debuteeren en deze eerste kennismaking is een zeer aangename geweest. (…) de uitstekende muziek, die de heer Joh. Boers met zijn Gero-Harmonie ten gehoore bracht. (…) Pas twee jaar geleden opgericht kon de heer Boers zoo een keurig programma samenstellen, waarvan de verschillende nummers op uitnemende wijze werden uitgevoerd.’
Het ‘Utrechtsch Nieuwblad’ schreef op 22 juli 1927: ‘Het niet tegenstaande den druilerigen regen vrij talrijk publiek heeft zich verwonderd over de praestaties van de Gero-Harmonie, die pas haar eersten verjaardag vierde, onder leiding van haar wakkeren directeur den heer Joh. Boers. (…) directeur hulde voor zijn bekende uitstekenende, over alle moeilijkheden heen helpende leiding.

Twee dagen later - zaterdag de 23e - was de Gero-harmonie present op de onderlinge wedstrijden van de ‘Gero-gymnastiekvereeniging’ op het terrein achter de Gerofabriek aan de Bergweg. Een (t)huisconcert, als het ware.

Op zaterdag 10 december in hetzelfde jaar trad de Gero-harmonie samen met de ‘Gero-gymnastiekvereeniging’ op in de Concertzaal van Figi. Alweer was de plaatselijke pers zeer tevreden over haar optreden: ‘Zoowel de heer G. Vermeulen als Joh. Boers kunnen intusschen met hunne vereenigingen ieder op haar gebied op een succesvolle uitvoering terugzien.’
Gespeeld werd onder andere de ‘Olympiade Marsch’, een compositie van Joh. Boers, de directeur van de harmonie.
Anekdotisch een is het volgende krantenbericht: ‘Hoewel het programma als sluiting een marsch vermeldde, kregen we na het hoogrek plotseling den sluitingsmarsch te hooren. Het bleek echter force majeur te zijn, want wilde de leider, de heer Boers nog bijtijds de laatste verbinding van Zeist met de buitenwereld halen, dan moest hij voor elven buiten de deur staan.

Op 7 januari 1928 trad de Gero-harmonie in de Concertzaal van Figi op samen met het Gero-Mannenkoor. Het programma bestond uit zeven zang- en zes muzieknummers, waarvan er vijf voor de eerste maal werden uitgevoerd (twee voor zang en drie voor muziek). Genoemd worden:

  1. The Middy Marsch, mars, Kenneth J. Alford (pseudonym van Frederick Joseph Ricketts)
  2. La Reine Maud, L. Boyer
  3. Birds of the Forest, S. Maijer

De recensent was bijzonder te spreken over de pistonsolo’s van de heren Marten en Van Ree bij de uitvoering van dit laatste nummer. Hij besloot zijn verslag met: ‘De dirigent, de heer Boers, leidde het gezelschap op uitnemende wijze en hield er degelijk rekening mee, dat er in een zaal werd gespeeld. De “Gero-harmonie” gaat onder deze leiding een goede toekomst tegemoet.

Op 17 mei 1928 - Hemelvaartsdag - werd met succes deelgenomen aan een concours in Wageningen, waar de harmonie van de Gerofabriek de tweede prijs in de vierde afdeling behaalde.

Op woensdag 22 en donderdag 23 juli 1928 gaven de Gero-harmonie en het Gero-Mannenkoor een gezamenlijk avondconcert in het Walkartpark en op vrijdag de 24e in de muziektent op het Jacob van Lennepplein. Deze muziektent was twee maanden daarvoor in gebruik genomen.

Op zaterdag 19 januari 1929 gaf de Gero-harmonie een uitvoering in Hotel Boschlust in Zeist. Uitgevoerd werden:

  1. The Menin Road, mars, W. Guitarist
  2. Domino Noir, ouverture
  3. Geschichten aus den Wiener Wald, wals, Johann Strauss
  4. L’Aurore, ouverture van Aug. Friebis
  5. Freischütz, opera, C.M. von Weber, bewerking van Alexandre Bernn alias Charles Bernardin
  6. Unter der Freiheitsbanner, mars, F. Norvorsiestel

De kranten waren wederom, op een kleine kritische opmerking na, zeer tevreden over wat ten horen was gebracht.

Collectie archief Eemland

In 1929a vierde het Gero-Mannenkoor zijn eerste lustrum. Om dat te vieren werd op Hemelvaartsdag 9 mei en Tweede Pinksterdag 20 mei een nationaal zangconcours in Zeist georganiseerd. Het feest begon met een jubileumconcert op donderdag 2 mei in de Concertzaal van Figi. Het was een geza- menlijk concert van het jubilerende mannenkoor met de Gero-harmonie. Op het programma stonden:

  1. With Sword and Lance, mars, Herman Starke
  2. Egmont, ouverture, L. von Beethoven

Uit de kranten:

  1. (…) welke de Gero Harmonie onder de goede directie van Joh. Boers zeer verdienstelijk uitvoerde.
  2. Het programma bevatte veel afwisseling en de verschillende nummers werden op zeer te waardeeren wijze door het Zangkoor en de Harmonie uitgevoerd.
  3. Een zeer gevarieerd programma was voor deze feestuitvoering samengesteld, openend met een tweetal muzieknummers, uitgevoerd door de Gero-Harmonie, op een wijze, die al dadelijk de handen krachtig op elkaar bracht.

Ter opening van het zangconcours van het Gero-Mannenkoor gaf het koor samen met de harmonie op woensdagavond 8 mei een openbaar concert, waarop het jubileumprogramma van 2 mei nogmaals werd uitgevoerd.
De Gero-harmonie marcheerde - vooraf gegaan door twee herauten - vanaf het Marktplein (het plein aan het begin van de Voorheuvel bij de kruising met 1e Hogeweg/Montaubanstraat/Oude Arnhemseweg, voorheen kwamen hier de Voorheuvel en de Emmastraat samen) onder grote publieke belangstelling naar het concoursterrein gelegen aan de Bergweg. Dit ceremonieel werd op de twee concoursdagen herhaald. Een mooie manier om het publiek te enthousiasmeren.
De ‘Christelijke Gemengde Zangvereeniging Excelsior’ in Huis ter Heide (gemeente Zeist) vierde in 1929 haar tienjarig bestaan. Ter gelegenheid van dit jubileum werd op 18, 19 en 20 juli een nationaal zang- en muziekconcours gehouden.

Naast de Gero-harmonie deden aan het muziekconcours onder andere mee:

  1. Muziekvereeniging Excelsior (fanfare) te Den Dolder
  2. Politie Muziekvereeniging Excelsior (harmonie) te Hilversum
  3. Chr. Fanfarecorps (fanfare) te Huizen
  4. St. Vitus (fanfare) te Laren
  5. Muziekcorps der Weesinrichting (fanfare) te Neerbosch - zie foto
  6. Chr. Harmonie Gezelschap Jubal (harmonie) te Nijmegen
  7. Cresendo (fanfare) te Oostzaan
  8. De Bombardon (fanfare) te Rotterdam
  9. Harmonie R.T.M. (harmonie) te Rotterdam
  10. R.K. Muziekvereeniging St. Jozef (fanfare) te Soesterberg
  11. Muziekvereeniging Avia (fanfare) te Soesterberg

Voor de Gero-harmonie was het een zeer succesvolle deelname. Zij behaalde in de derde afdeling de 1e prijs. In de erewedstrijd behaalde zij eveneens de 2e prijs. Ze ontving ook lauwerkrans voor het behalen van het hoogst aantal punten (351). De directeursprijs werd aan Boers toegekend.

Op dinsdag 6 augustus werd de Gero-harmonie en haar directeur op grootse wijze in hotel Boschlust gehuldigd. De muziekvereniging was vanaf de Gerofabriek aan de Bergweg al musice-rend naar Boschlust aan de Boslaan gemarcheerd. Boers ontving het erelidmaatschap van de
‘Vereeniging Het Geropersoneel’ omdat hij ‘de Gero-harmonie tot een dergelijke prestatie in staat stelde’. Het hierbij behorende versiersel was een verguldzilveren Gero-insigne.
De harmonie ontving van de personeelsvereniging een ‘zeer mooi uitgevoerd vaandel’, aldus de aanwezige journalist van het ‘Utrechtsch Nieuwsblad’. De voorzitter zei daarbij dat het vaandel was ‘het oog van de vereeniging, en bedoeld tot het opwekken van nog hooger inspiraties’.
Vervolgens bood de voorzitter van de harmonie de heer Boers een Gero-tin theeservies aan.

Blijkbaar was het een jonge traditie van de Gero-harmonie om enkele keren per jaar een gezellige avond te organiseren. De eerste van het seizoen van 1929 was op zaterdag 2 november.  Naast diverse vermakelijkheden, speelde de harmonie meerdere stukken.

1929 was wel een bijzonder druk jaar voor de Gero-harmonie. Op zaterdag 7 december hield de harmonie een gezelligheidsavond in hotel Boschlust. De opbrengst van de feestavond was bestemd voor het reisfonds. De vereniging wilde eens graag een buitenlandse reis maken. In een artikel van het ‘Utrechtsch Nieuwsblad’ van 9 december wordt gesproken over het optreden van de Gero-jazzband onder leiding van P. Klunder. Deze band was samengesteld uit leden van de harmonie.
Op 18 januari 1930 werd een gelijke avond georganiseerd voor het reisfonds. Het muzikale gedeelte werd ook nu weer verzorgd door de Gero-jazzband van Klunder. Na die twee optredens wordt niets meer van deze jazzcombinatie vernomen.

Uit 1930 is een concert op donderdag 31 juli in de muziektent op het Jacob van Lennepplein en deelname aan een nationaal muziekconcours te ’s-Gravenzande op 5 september te melden.
Op 31 juli werden de volgende werken uitgevoerd:

  1. Sabre et Lance, mars, Herman Starcke
  2. L’Aurora, ouverture, Aug. Triebis
  3. Panis Angelicus, bewerking Johan Boers
  4. Les Dragons de Villars, Maillard
  5. Le diamant noir, F. Popy
  6. Les jolies Vienoises, wals, Wittmans
  7. Trouvère, grande fantasie, bewerking Johan Boers
  8. The Midday, mars, K.J. Alford.

Op het muziekconcours in ’s-Gravenzande behaalde de Gero-harmonie een 1e prijs in de tweede afdeling met 313 punten en tevens een zilveren lauwerkrans voor het hoogst aantal punten. De directeursprijs was voor Boers, de directeur van de muziekvereniging uit Zeist.

De ‘Biltsche Harmonie’ organiseerde op 14 mei Hemelvaartsdag, 23 en 25 mei Tweede Pinksterdag 1931 in De Bilt een nationaal muziekconcours. De deelnemende muziekverenigingen aan de concertwedstrijd op 23 mei naast de Gero-harmonie waren:

  1. Politie Muziekgezelschap Excelsior (harmonie) te Hilversum
  2. Harmonie Prijst God met geklank der bazuin te ’s-Gravenzande
  3. Fanfare De Eendracht te Huizen
  4. Aalsmeer’s Fanfare Corps te Aalsmeer

De Gero-harmonie kwam uit in de eerste afdeling. Zij behaalde de 1e prijs (308 punten) en de directeursprijs. Voor het behalen van het hoogst aantal punten ontving de muziekvereniging uit Zeist de zilveren medaille die door de commissaris van de koningin in de provincie Utrecht beschikbaar was gesteld.

Biltsche Harmonie rond 1900

Bij de erewedstrijd werd de tweede prijs - een zilveren lauwertak - behaald. ‘Een dergelijke serie successen verdient zeker wel een apart compliment’, aldus een plaatselijke krant.

Op zaterdag 29 augustus werd het 25-jarig jubileum van het zwembad Blikkenburg aan de Blikkenburgerlaan feestelijk gevierd. Het feest werd muzikaal opgeluisterd door de Gero-harmonie.

Het Gero-Mannenkoor vierde zijn vijfjarig bestaan in 1929 met een nationaal concours. Het lag voor de hand dat de Gero-harmonie bij haar vijfjarig bestaan in 1931 ook een meerdaags nationaal concours zou uitschrijven. In de plaatselijke krant van 27 juni werd het plan bekend gemaakt. Het concours was bedoeld voor solisten, trio’s, kwartetten, kwintetten, sextetten en dubbele kwartet-ten.  Op 24 en 31 oktober werd in de krant gemeld het concours in hotel Boschlust zou worden gehouden op zaterdag 7, zondag 8, zaterdag 14 en zondag 15 november. Daarna leest men in de plaatselijke en regionale pers niets meer hierover.

Een concert in het Walkartpark op donderdagavond 30 juni 1932 ontving weer positieve kritiek van de plaatselijke pers: ‘Een verrassend goede uitvoering der Gero-Harmonie. (…) de uitvoering onze verwachtingen nog verre overtrof wat betreft de muzikale kwaliteit van dit concert. (…) Geopend werd met de opgewekte marschmuziek van R.B. Hall “Offcer of the Day”, waarvan opnieuw viel te genieten. De ouverture ”L’Aurora” van Aug. Triebis werd vervolgens eveneens op uitstekende wijze ten gehoore gebracht en ook wat verder den avond vulde strekte de Gero-Harmonie en haar directeur, den Heer Joh. Boers, slechts tot eer, waarbij wij nog noemen “Aufforderung zum Tanz”, een concertwals van Weber en de Grande Fantaisie “Trouvère de Verdi”, beide voor orkest bewerkt door Joh. Boers.

Op dinsdagavond 12 juli 1932 stond een concert in de muziektent op het Jacob van Lennepplein op het programma. In verband met het onweer en de regen werd het concert afgelast en uitgesteld tot donderdag 18 augustus. De publieke belangstelling viel die avond tegen.
De verslaggever van een plaatselijke krant over dit concert: ‘Zij hadden ongelijk, want de Gero-Harmonie is een kranig corps, dat onder de bezielende leiding van den Heer Boers werkelijk goede muziek ten gehoore bracht en al dadelijk een goed debuut maakte met de steeds mooie march “Officer of the Day” van R.B. Hall, gevolgd door “L’Aurora”, een ouverture van Aug. Triebis, “Auffordrung zum Tanz”, een arrangement van den directeur en het vierdeelige “Ballet Egyptien” van E. Grognet. Vooral dit laatste nummer voor de pauze toonde duidelijk wat met nauwgezette studie bereikt kan worden en werd met élan uitgevoerd.

Na de pauze stonden op het programma:

  1. La Poupée de Nürnberg’, ouverture, A. Adain, arrangement van L.E. Rugers
  2. New Life, grande valse, K. Komzak
  3. Trouvère, een fantasie voor orkest, Verdi, arrangement van Joh. Boers.
  4. Le concours de Montluel, L. Langlois

Twee weken later op donderdag 1 september gaf de Gero-harmonie een concert in de muziektent op het plein in Austerlitz. Die avond werd hetzelfde programma gespeeld als op 18 augustus.

In 1933 wordt alleen melding gemaakt van een concert op 10 augustus in Austerlitz. Voor die openbare concerten verleende de gemeente Zeist een subsidie van ƒ 15 per concert. Maximaal werden twee concerten gesubsidieerd.

In 1934 wordt niets vernomen over de vereniging.

In 1935 trad de harmonie van de Gerofabriek op tijdens een optocht van sportverenigingen die georganiseerd was door de Bond van Lichamelijke Opvoeding Zeist (B.L.O.Z.) op maandag 24 juni. Op het nationaal concours dat in Naaldwijk werd gehouden op 17 en 18 juli kwam de Gero-harmonie uit in de afdeling Uitmuntendheid en behaalde er met 322 punten een 1e prijs.

In 1936 wederom geen enkel bericht.

1937 brengt weer meer activiteiten. Op woensdagavond 21 juli werd in het Walkartpark samen met het Gero-mannenkoor en het Lubro’s Mannenkoor uit Utrecht een concert gegeven. De Gero-harmonie stond nog steeds onder leiding van Joh. Boers. Op het programma stond:

  1. Muttersegen, A. Opladen
  2. Credo, W. van Bruggen (Gero-mannenkoor)
  3. In ’t Bosch, H. van Rheenen
  4. Winternacht, Fred. J. Toeske (Lubro’s Mannenkoor)
  5. Le Concours de Monthiel, mars, L. Langlois
  6. Les Diamants de la Coronne, ouverture, D.E. Auber
  7. Geschichten aus der Wienerwald, wals, Joh. Strauss (Gero-harmonie)
  8. Domine Salvam vac, A. Giesen (alle medewerkenden)
  9. Nimmer nacht, H.A. Andriesen (Lubro’s Mannenkoor)
  10. Heimatthal, Frans Wagner
  11. De Vink, Jos. Reckers (Gero- en Lubro’s Mannenkoor)
  12. De bruid, H.J. de Hartog (Gero-mannenkoor)
  13. Faustfantasie l’Opera de Gounod, Wittebroodt (Gero-harmonie)
  14. An der schönen blauwen Donau, Joh. Strauss (alle medewerkenden)
  15. Florentiner Masch, J. Fuçik (Gero-harmonie)

Dit concert zou op 8 september herhaald worden op het Jacob van Lennepplein, maar ging door miscommunicatie met de organiserende VVV en het jubilerende Koninklijke Zeister Harmonie Muziekgezelschap niet door.

In de optocht op 29 juli van de sportverenigingen die aangesloten waren bij de Bond van Lichamelijke Opvoeding Zeist en die vooraf ging aan een sportfeest in het Slotpark, marcheerde de
Gero-harmonie mee om de optocht muzikaal op te luisteren. Tussen de optredens door van de sportverenigingen speelde zij muziek.

Op donderdag 21 oktober vierde de Gerofabriek haar 25-jarig jubileum. Een paar dagen daarvoor had de Reclameafdeling de voorgevel van de fabriek aan de Bergweg feestelijk versierd. Het feest werd om 9.30 uur ingezet met zang van het achthonderd man talrijke personeel, begeleid door de Gero-harmonie.
Men zong het door collega G. Veenhoven gecomponeerde ‘Gero jubileumlied’. Het werd gezongen op de melodie van het Fries volkslied. Dit moet massaal hebben geklonken.

Het laatste optreden van de Gero-harmonie was op woensdag 27 juli 1938. De harmonie voerde de stoet van sportverenigingen aan, die deelnamen aan het sportfeest van de Bond van Lichamelijke Opvoeding Zeist die avond in het Slotpark.

De Gerofabriek, circa 1940

Opheffing

Vanaf 1933 worden de berichten over de Gero-harmonie sporadischer. Was het elan uit de vereniging? Zij had toch een mooie ontwikkeling doorgemaakt. Promoties waar de leden trots op mochten zijn:

  1. 1928: Vierde afdeling
  2. 1929: Derde afdeling
  3. 1930: Tweede afdeling
  4. 1931: Eerste afdeling
  5. 1935: afdeling Uitmuntendheid

In 1938 was dan wel het laatst bekende optreden, maar de Gero-harmonie was al een jaar of daarvoor aan een sluimerend bestaan begonnen. Een reden hiervoor is niet aan te geven.
Na het verschijnen van ‘Het adresboek van Zeist’ in de zomer van 1942 wordt de Gero-harmonie nergens meer genoemd. Daaruit mag de conclusie worden getrokken dat de muziekvereniging heeft opgehouden te bestaan. De laatste jaren werd al geen melding meer gemaakt van optredens en mogelijk heeft de verplichte aansluiting bij de ‘Nederlandsche Bond voor Dilettantenorkesten’ in 1942 tot de opheffing geleid.

Bronnen

  1. www.archiefeemland.nl – kranten Geraadpleegd 2-5 mei 2019.
  2. www.hetutrechtsarchief.nl – kranten Geraadpleegd 2-5 mei 2019.
  3. www.rhczuidoostutrecht.com – kranten Geraadpleegd 2-5 mei 2019.
  4. www.delpher.nl – Geraadpleegd 2-8 mei 2019.
  5. Het adresboek van Zeist, De Bilt en Bilthoven, 1926, 1927, 1929-1934, 1936-1939, 1941 en 1942