Dag voor blinden en slechtzienden

Maarten Bos

Op 13 maart 2024 hield Stichting de ZilverKamer Zeist, voor de tweede maal, een dag voor blinden en slechtzienden. De dag vond plaats in de Spiegelzaal van Slot Zeist.

De dag was georganiseerd door Stichting de ZilverKamer Zeist in samenwerking met de Stichting Kubes. Kubes organiseert landelijk culturele evenementen en belevingen voor personen met een visuele handicap. De contactpersoon van Kubes woont in Zeist en de verbinding tussen Kubes en de ZilverKamer was snel gelegd.

Op 13 maart kwam een groep van 27 naar Slot Zeist. Er werden 8 subgroepen gevormd. Er waren 8 tafels met 8 gespecialiseerde vrijwilligers. Elke subgroep rouleerde in totaal 8 keer. Na 4 rondes was er een pauze met een heerlijke lunch, verzorgd door de mensen van Slot Zeist.

De specialismen waren onder anderen: miniaturen, Oranje-attributen, brood- en bonbonmanden en penningen. Tijdens elke ronde voelden, roken en betastten de visueel gehandicapten de voorwerpen en stelden vervolgens verbazingwekkend doeltreffend vast om welk item het ging en van welk materiaal het gemaakt was. Zij deden dit met groot enthousiasme en met een sterk vermogen om vormen en details te herkennen.

Henny Jansen, bestuurslid van de Zilverkamer, zorgde ervoor dat alles op rolletjes liep tijdens de dag. Zij zegt: ‘Het was een onvergetelijke dag. Ik heb duidelijk gezien dat de gehandicapten niet zielig of kwetsbaar zijn. Het zijn stuk voor stuk sterke en onafhankelijke mensen met veel kwaliteiten. Ze waren bijzonder gemotiveerd, leergierig en geconcentreerd en wij hoefden eigenlijk niet zoveel te zeggen, de vragen kwamen vanzelf. Het was echt een inspirerende bijeenkomst, voor iedereen, onvergetelijk dus, zou ik zelfs zeggen. Voor de mensen van de ZilverKamer ook al omdat we alles op vrijwillige basis deden en prachtig samenwerkten. Slot Zeist heeft ons daarbij uitstekend gefaciliteerd.

Stichting de Zilverkamer Zeist probeert de herinnering levend te houden aan de voormalige Zeister zilver- en bestekindustrie. Zij doet dat door het organiseren van exposities, evenementen, het bijhouden van een website en het rondsturen van een nieuwsbrief. Zeist kende vroeger drie bestekfabrieken: Van Kempen & Begeer, Gero en Sola. Alleen Sola bestaat nog maar in gewijzigde vorm namelijk als verkoophuis. De productie voor Sola vond eertijds natuurlijk plaats in Zeist maar nu in Azië. Sola bestaat ruim 100 jaar en verkoopt naar meer dan 100 landen in de wereld.

Henny Jansen tot slot: ‘Ik ben erg blij dat ik wat ben gaan doen voor de ZilverKamer. Je brengt goede dingen tot stand en werkt mee aan het behoud van Zeister cultureel erfgoed. Dat is wat mij betreft heel belangrijk.

Even kijken hoe het was? Bekijk de video

Artikel De Nieuwsbode Zeist van 20 maart 2024

Zeister zilver is ook mooi om te voelen

Zeist - Zeister zilver is niet alleen mooi om te zien, het is ook mooi om te voelen. Dat konden een kleine dertig slechtziende en blinde mensen vorige week ervaren in Slot Zeist, dankzij de www.zilverkamerzeist.nl en www.kubes.nl.

Op 13 maart hield Stichting de ZilverKamer Zeist, voor de tweede maal, een dag voor blinden en slechtzienden. De dag vond plaats in de Spiegelzaal van Slot Zeist.

De dag was georganiseerd door Stichting de ZilverKamer Zeist in samenwerking met de Stichting KUBES. KUBES organiseert landelijk culturele evenementen en belevingen voor personen met een visuele handicap.

De contactpersoon van KUBES woont in Zeist en de verbinding tussen KUBES en de ZilverKamer was snel gelegd.

Janita van der Vinne — Een van de deelnemers — Een leuke en interessante dag


Op 13 maart arriveerde ik Janita blind met Evert mijn goedziende partner bij Slot Zeist. Na het passeren van de slotgracht liepen we door de poort van het imposante blauwe hekwerk met gouden punten versierd, richting de rode loper op de trap van de hoofdingang. Al bij het betreden van de hal was er veel te zien.

Dus meteen maar een start gemaakt. Een tafeltje met prachtig vormgegeven poten met daarop een bewerkte kandelaar met een zwarte engelenfiguur werd door mij bekeken. Het slot is rijk aangekleed met gekleurde tapijten, veel bladgouden versiering, maar ook mythologische figuren en afbeeldingen. Na een welkomstwoord thee en koffie in de Willemszaal ging de dag van start. Er waren zo’n 27 deelnemers die in 8 groepjes werden verdeeld. Dit was nodig omdat er 8 verschillende tafels met zilveren voorwerpen waren met daarbij een enthousiaste en deskundige vrijwilliger die hier alles over kon vertellen. Voordat we het zilver gingen bekijken, hebben we eerst kunnen genieten van het verhaal van de rijke historie van het Slot zelf, mooi verwoord door Lizzy van Loon. Er was aansluitend de mogelijkheid om ornamenten, spiegellijsten, de bewerkte schouw in de spiegelzaal en het goudleerbehang van de antichambre met onze handen te bekijken.

Hierna ging elk groepje naar een tafelnummer. Op elke tafel stonden of lagen verschillende zilveren voorwerpen. In Zeist waren vroeger drie bestekfabrieken Van Kempen & Begeer, Gero en Sola. Veel van de vrijwilligers hebben bij deze  rma’s gewerkt en wisten dus veel van het productie proces en de getoonde voorwerpen die heel vaak ook uit hun eigen privé verzameling kwamen. Ik som hier zomaar een paar verschillende voorwerpen op: de gouden koets, nee geen zilver maar wel heel leuk om te kunnen bewonderen. Zelfs de panelen die veel discussie opgeroepen hebben waren afgebeeld.

Er waren broodmanden waarbij zaagtechniek werd gebruikt voor de smalle openingen aan de zijkant. Er werden penningen getoond met de daarbij behorende stempels. Ook waren er zilversmidhamers waarmee de hamertechniek toegepast werd en werd een bijbehorend object getoond. Veel mooi bewerkte taartscheppen versiert met graveerwerk en allerlei soorten bestek van vis- tot botermesje. Ik heb geleerd dat het niet alles zilver is wat mooi glimt, ook tin kan op zilver lijken voor de leek. En een bestek wat heel zwaar is hoeft niet altijd van zilver te zijn, alleen de glans en het idee zijn genoeg om je rijk te wanen. Ook weet ik nu dat alpaca geen dier hoe  te zijn maar ook een metaal legering is en hoe ik aan de vier tekens een meesterteken, een Minerva kopje van het keurkantoor, een leeuw voor het gehalte en de jaarletter kan zien dat het hier om echt zilver gaat.

Het was voor mij een meer dan geslaagde dag, met een grote diversiteit aan voorwerpen, mooie achtergrond verhalen en gepassioneerde toelichtingen over de techniek en dat in de mooie ambiance van Slot Zeist.

Daarom sluit ik af met een bedankje aan alle vrijwilligers van de ZilverKamer Zeist en Slot Zeist maar uiteraard ook aan Adri en andere KUBES vrijwilligers die dit georganiseerd hebben.


Sonja Sprenkels — Een van de deelnemers — Zilver in Slot Zeist


Op woensdag 13 maart hebben de ZilverKamer Zeist en Stichting KUBES een dag georganiseerd over zilver. In het verleden waren er drie fabrieken in Zeist waar zilveren spullen werden gemaakt. Deze fabrieken heten de Gero, Sola en Van Kempen en Begeer. Tegenwoordig bestaat alleen de Sola nog.

We werden een vrolijk welkom geheten tijdens de inloop door Adri. Daarna konden we koffie of thee pakken en plaats nemen aan tafeltjes in de trouwzaal. Toen iedereen aanwezig was werden we welkom geheten door Adri vanuit KUBES en de voorzitter van de ZilverKamer Zeist gaf een korte inleiding op de dag. Daarna heeft Lizzy ons verteld over de geschiedenis van het Slot. Een uitleg over de Spiegelzaal (trouwzaal), en de zaal ernaast, de antichambre. Ook een mooi verhaal hoe het leven was van de oranjes. Later zijn we nog allemaal naar de Spiegelzaal gelopen om daar een vervolg op de geschiedenis van de historie van de oranjes en het slot te horen. Daar waren ook enkele dingen die we mochten bekijken met onze handen. Dat maakte dat het verhaal nog meer ging leven. Na het fantastische verhaal van Lizzy bleven we in de Spiegelzaal.

Hier waren acht tafels opgesteld waaraan aan elke tafel een deskundig of enthousiast persoon zat die ons over het zilverwerk wat op de tafels was meer kon vertellen.

Tafel 1 — Martin - Miniatuurtjes waaronder molentjes, Vredespaleis, Loekie de Leeuw e.d.

Tafel 2 — Oscar Meijer - Diverse Oranje attributen waaronder beeltenissen van Juliana en Bernhard, karikatuur van Willem Alexander en Maxima, een model van de Gouden koets e.d.

Tafel 3 — Peter - Lepeltjes met verschillende uitgangsvormen en teksten. Deze spullen kwamen o.a. uit een collectie van de zilverfabriek uit Nieuwpoort. Deze zilverfabriek bestaat niet meer. Ik heb zelf vroeger in Nieuwpoort gewoond. Vroeger hee  mijn oma lepeltjes gepoetst voor deze fabriek, als bijverdienste.

Tafel 4 — Corry - Brood- en bonbonschalen, lepeltjes koningshuis met teksten, goudenkoets lepel.

Tafel 5 — Jacqueline - Verschillende opscheplepels en veel ander bestek Type Haags Lofje van fabrikant Van Kempen en Begeer

Tafel 6 — Bert - Taartscheppen verschillende technieken

Tafel 7 — Cor - Divers bestek in diverse materialen tin/alpaca/zilver/verzilverd. Broodjes in zilver en in tin. Diverse hamertjes om zilver te bewerken.

Tafel 8 — Ruud - Penningen, plaquette Wilhelmina.


De groep was in kleine groepjes verdeeld en ieder groepje begon bij een tafel. Zo draaiden we als groepje langs ieder tafel. Na vier tafels was het tijd voor de lunch. Deze werd geserveerd in de antichambre. Op elke tafel kwam een etagère met verschillende broodjes met kaas, vis of vleeswaren. Met nog een glaasje heerlijke soep was het een lekkere lunch. Na de lunch waren er de laatste vier tafels waar we langs konden gaan.

De dag werd afgesloten met een kopje thee of koffie. Na nog even napraten gingen de meeste mensen al spoedig naar huis.

Dank namens alle mensen die geweest zijn aan de ZilverKamer Zeist en hun vrijwilligers voor deze mooie en interessante dag.